Geboren leiders bestaan niet. Leiderschap moet je leren

Er zijn duizenden boeken geschreven over leiderschap en management. En ook de vraag of leiderschap is aangeboren wordt hierin vaak besproken. Ook de vraag of er verschil is tussen management en leiderschap komt vaak op. Dat er verschil is wordt over het algemeen wel gedeeld. Maar over de mate waarin zijn wel verschillende meningen. 

Je kunt wel stellen dat goed management voor een groot deel is gebaseerd op kennis, terwijl het bij goed leiderschap vaak neerkomt op vaardigheden. Die vaardigheden heeft de een van nature wat meer en de ander wat minder. Volgens Tack, Eppink en Melker, de schrijvers van het boek Managementvaardigheden, zijn managementvaardigheden te leren en leiderschapskwaliteiten te ontwikkelen. Ze gaan er ook van uit dat ieder mens aangeboren kwaliteiten heeft en dat ieder mens zich in principe verder kan ontwikkelen. Het boek managementvaardigheden gebruiken we bij verschillende van onze managementopleidingen, waaronder onze grootste managementopleiding Middle Management.

Nieuwe inzichten

Sinds we zijn gaan nadenken over management en leiderschap zijn er veel nieuwe inzichten en kennis ontwikkeld op dit gebied. Hierdoor zijn de kennis en het aantal vaardigheden op dit gebied toegenomen en wordt er van moderne managers en leiders steeds meer gevraagd. Het is een vak dat steeds meer is geprofessionaliseerd. 

Het managementdenken is de afgelopen honderd jaar geëvolueerd van operationeel/intern gericht via organisatorisch/structuurgericht naar strategisch/extern gericht. Ook op het gebied van leiderschap was er een ontwikkeling van inzichten. Vroeger werd de werknemer gezien als een min of meer passieve en soms zelfs onwillige factor in het productieproces. Je moest alles voor hem bedenken, want zelf nadenken was er niet bij. Er werd dus van uitgegaan dat mensen vanuit zichzelf lui, dom en ongemotiveerd zijn. 

Blijven ontwikkelen

Uit onderzoeken van gedragswetenschappers kwamen echter heel andere inzichten naar voren. Mensen worden veel beter gemotiveerd als ze aandacht krijgen en om hun mening wordt gevraagd. Zo ontstond het inzicht dat het inzicht dat mensen zich gaan gedragen naar hoe ze worden behandeld. Als je ervan uitgaat dat werknemers ambitieus zijn, zelf kunnen nadenken en zich willen ontwikkelen, zullen ze zich ook zo gedragen. Dat geldt net zo goed voor managers en leiders.